رادیاتور خودرو مخزنی حاوی مایعات خنککننده بوده و نقش حیاتی در حفظ دمای مناسب موتور ایفا میکند. در واقع این قطعه از افزایش ناگهانی دما جلوگیری کرده و به این ترتیب مانع از وقوع حوادث ناگوار خرابی هایی مانند یاتاقان زدن خودرو میشود. پس همواره باید نحوه عملکرد آن مورد بررسی قرار داده تا مجبور نشوید هزینههای گزافی برای تعویض کامل رادیاتور یا تعمیر قطعات آسیبدیده موتور خودرو پرداخت کنید. یکی از نکات مهمی که در این زمینه باید رعایت نمایید استفاده از ماده خنک کننده مناسب و باکیفیت است؛ چون نقش اساسی در نحوه عملکرد رادیاتور و سلامت خودرو ایفا میکند. با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در این خصوص در اختیارتان قرار دهیم.
آب رادیاتور چیست و چه تفاوتی با آب معمولی دارد؟
برای آنکه موتور خودرو به درستی خنک شود باید مایعی خنککننده با فرمولاسیون مشخص در سیستم آن به جریان درآید. این محلول خنک کننده موتور که ترکیبی از آب و مواد ضدیخ است به عملکرد بهینه سیستم خنککننده و رادیاتور کمک کرده و مانع از بروز خطرات ناشی از داغ شدن موتور خودرو میشود. البته در اینجا، این سوال مطرح میشود که آیا آب بهکار رفته در رادیاتور همان آب معمولی است یا با آن تفاوت دارد.
در پاسخ به این سوال باید گفت: اگر از آبی که حاوی ناخالصیها و املاح مختلف است استفاده شود قطعاَ در رادیاتور رسوب کرده و همین مسئله آسیبهای جدی به سیستم خنککننده و موتور اتومبیل وارد میکند. در واقع مایع خنککننده تفاوت اساسی در ترکیب شیمیایی خود با آب معمولی دارد. افزون بر آن، حاوی مواد ضد انجماد مانند گلیکول است که به جلوگیری از انجماد آب در دماهای پایین کمک میکند.
چرا استفاده از آب لولهکشی برای رادیاتور خطرناک است؟
استفاده از آب لولهکشی به عنوان آب رادیاتور، عملی نادرست و خطرناک است؛ چراکه آب شرب حاوی ترکیبات و املاح مختلفی است. بنابراین زمانیکه تحت تأثیر حرارت تولیدشده توسط موتور خودرو قرار میگیرد و تبخیر میشود، رسوبات مضری از خود برجای میگذارد. در نهایت همین رسوبات به مرور زمان باعث گرفتگی رادیاتور شده و عملکرد آن را تحت تأثیر قرار میدهند.
انواع آب رادیاتور موجود در بازار ایران
در حال حاضر برای خرید بهترین آب رادیاتور، گزینههای مختلفی در بازار ایران یافت میگردند که همگی حاوی ترکیباتی همچون اتیلن گلیکول، آب و برخی از افزودنیهای دیگر هستند. اما بهطورکلی مایع خنککننده موتور خودرو در دستهبندیهایی که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت قرار میگیرد:
-
آب خنک رادیاتور اسید معدنی
این نوع مایع خنککننده سالها است که در خودروهای قدیمی به کار میرود. البته به سرعت کیفیت خود را از دست داده و باید بهطور مکرر تعویض گردد. در ضمن به رنگهای سبز یا زرد در بازار یافت میشود.
-
آب خنککننده رادیاتور اسید آلی
این نوع مایع خنککننده یا ضدیخ اسیدی کارایی بالایی داشته و در رنگهای متنوعی از جمله سبز تیره، آبی، نارنجی و صورتی تولید میشود.
-
آب خنککننده رادیاتور اسید آلی ترکیبی
این نوع مایع خنککننده یا ضدیخ پایه آلی، ترکیبی از دو نوع قبلی است و به دلیل ترکیباتی که دارد، گزینه ایدهآلی برای استفاده در خودروهای جدید محسوب میشود.
نوع دیگری از مایع خنککننده که در بازار ایران وجود دارد، ضدیخ روغنی است. این محصول، بر پایه مواد معدنی ساخته شده و به همین دلیل، دارای ویژگیهای منحصربهفردی است که آن را به گزینهای مطلوب در بین رانندگان تبدیل کرده است.
در ضمن خوب است بدانید که در حال حاضر، آب خنککننده رادیاتور با رنگهای مختلفی همچون سبز، فسفری، زرد، قرمز و نارنجی در بازار عرضه میشود که معروف ترین آن ها آب رادیاتور کاسپین است . در همین راستا، برخی افراد بر این باور هستند که برخی از رنگها مانند سبز یا فسفری بهترین گزینه برای انتخاباند. اما باید بدانید که رنگ متفاوت ایجاد شده در این نوع محصولات به دلیل افزودن رنگدانه در فرآیند تولید آنها است. در واقع رنگ ضدیخ (سبز، قرمز، صورتی) نمیتواند معیاری برای سنجش کیفیت محصول موردنظر باشد.
ضدیخ و ضدجوش | دو روی یک سکه برای سلامت موتور
اگرچه آب رادیات یک مایع خنککننده مناسب است اما استفاده از آن در سیستم خنککننده موتور میتواند با محدودیتهایی همراه باشد. یکی از مشکلات عمده آب خنککننده رادیاتور، یخ زدن آن در دمای صفر درجه سانتیگراد محسوب میشود. همین مسئله در فصول سرد سال که دما به زیر صفر میرسد، مشکلاتی را به دلیل انبساط ناشی از یخ زدن آب ایجاد میکند. همچنین به جوشآمدن آب در دمای 100 درجه سانتیگراد نیز باعث پوسیدگی قطعات فلزی موتور خواهد شد.
برای حل این مشکلات توصیه میشود از کولانت که معمولاً بر پایه اتیلن گلیکول و پروپیلن گلیکول تولید میشود استفاده کرد. چراکه این مایع خنککننده نه تنها به جلوگیری از انجماد آب کمک میکند بلکه مانع از یخ زدن، جوش آمدن و زنگزدگی آن نیز میشود. در نهایت اگر خودرو کاهش دمای خودرو یکی از راهکارهای کاهش مصرف سوخت خودرو نیز هست ، پس علاوه بر جلوگیری از خرابی خودرو به کاهش هزینه های سوخت نیز کمک خواهد کرد
بهترین زمان تعویض آب رادیاتور و ضدیخ
بهترین زمان تعویض آب خنککننده رادیاتور به عوامل متعددی همچون نوع مایع خنککننده، شرایط جوی، نوع خودرو و نحوه رانندگی بستگی دارد. باوجوداین در شرایط ایدهآل، پیشنهاد میشود که پس از پیمودن ۸۰ هزار کیلومتر اول و سپس هر ۴۰ هزار کیلومتر، مایع رادیاتور تعویض گردد. البته باید توجه داشته باشید که صرفاً کارکرد خودرو نمیتواند ملاک مناسبی برای تعویض آب رادیات باشد و تغییر رنگ مایع نیز فاکتوری مهم برای تعویض آن به شمار میرود. همچنین در صورت مشاهده کثیفی یا ذرات معلق در مایع، باید علت آن را بررسی کرده و برای جلوگیری از ورود ناخالصی به سیستم خنککننده، اقدام به تعویض مایع رادیاتور نمایید.
آموزش مرحله به مرحله تعویض آب رادیاتور در خانه
برای تعویض مایع رادیاتور در خانه، در مرحله اول باید آب موجود در رادیاتور را بهطور کامل تخلیه کنید. سپس باید نواحی اطراف رادیاتور را با آب تمیز شستشو داده و سیستم خنککننده را با آب بدون املاح و یک ماده تمیزکننده پر کنید. در این زمان باید موتور را روشن کرده تا به مدت 10 دقیقه کار کند و پس از آن، باید تمام آب را تخلیه نمایید. در نهایت باید آب خنککننده رادیاتور را که از قبل آماده کردهاید با احتیاط داخل سیستم خنککننده ریخته و آن را پر کنید.
نسبت ترکیب آب رادیاتور و ضدیخ چقدر باید باشد؟
در تعیین نسبت این ترکیب باید حداقل دمایی که موتور در آن شرایط کار میکند را در نظر بگیرید. بهعنوان مثال اگر دما در زمستان به زیر منفی 30 درجه میرسد، باید نسبت ترکیب را در بیشترین حالت خود یعنی نیمی ضدیخ و نیمی آب قرار دهید. اما اگر دما تنها چند درجه زیر صفر است، باید نسبت را به صورت دو به سه یا دو قسمت ضدیخ و سه قسمت مایع رادیاتور تعیین کنید. ولی در مناطق گرم باید این نسبت را به صورت یک به سه یا سه قسمت آب و یک قسمت ضدیخ در نظر بگیرید.
علائم و نشانههای کم شدن آب رادیاتور
با توجه به اینکه هرگونه اختلال در عملکرد سیستم خنککننده میتواند پیامدهای جدی و غیرقابل جبرانی را به همراه داشته باشد، آگاهی از علائم و نشانههای کم شدن آب خنککننده رادیاتور برای هر رانندهای از اهمیت بالایی برخوردار است. لازم است به این مسئله توجه داشته باشید که نبود آب کافی در رادیاتور باعث میشود که موتور بهدرستی خنک نشود؛ همین امر میتواند منجر به سوختن سرسیلندرها گردد که تعمیر آن هزینههای بالایی را به دنبال خواهد داشت ،ضمن اینکه اگر در حسن خرکت در مسیر این مشکلات برای شما پیش آمد جای نگرانی نیست و شما می توانید از خدمات یک امداد خودروی معتبر برای رفع ایراد یا حمل خودروی خود استفاده کنید. بنابراین همواره باید به نشانههای کم شدن مایع رادیاتور توجه نمایید که از مهمترین آنها، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش دمای موتور
- مشاهده نشتی رادیاتور
- کاهش قدرت موتور
- روشن شدن چراغ چک موتور
- کاهش سطح آب در مخزن رادیاتور
علتهای اصلی هوا گرفتن سیستم خنک کننده خودرو
همانطور که میدانید وظیفه سیستم خنککننده خودرو، حفظ دمای موتور و انتقال گرما از موتور به محیط خارج است. اما در صورتیکه هوا در این سیستم جمع شود، مشکلات جدی همچون سوختن واشر سرسیلندر، جوش آمدن موتور و داغ شدن بیش از حد خودرو را به دنبال دارد. پس هر رانندهای باید شناخت کافی نسبت به دلایل اصلی هوا گرفتن سیستم خنککننده خودرو داشته باشد تا در صورت بروز هریک، اقدام به رفع آن نماید. از جمله دلایل عمدهای که میتواند منجر به هوا گرفتن سیستم خنککننده شود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خرابی واشر سرسیلندر
- اختلال در عملکرد ترموستات
- نقص در واتر پمپ
- گرفتگی یا آسیب در درپوش مخزن انبساط
- نشتی در رادیاتور یا بخاری
- پایین بودن سطح مایع خنککننده
- رسوبات رادیاتور یا مشاهده رسوب روی دیوارههای مدار خنککننده
- فرسودگی لولهها، شلنگها و آب بندیها
جمعبندی | آب رادیاتور چیست ؟
باتوجه به نقش اساسی که سیستم خنککننده در کارکرد بهینه موتور خودرو دارد، توجه به نحوه عملکرد آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین باید توجه ویژهای به کیفیت مایع خنککنندهای که در رادیاتور به کار میرود داشت. در ضمن تاکید میشود که همواره عملکرد قطعات حیاتی خودرو که ارتباط نزدیکی با این مایع دارند، مورد بررسی قرار گیرد؛ چراکه در صورت آسیب دیدن، خساراتی جدی به خودرو وارد خواهند کرد.
